کفش طبی و کفی طبی از جمله ابزارهایی هستند که برای فراهم نمودن شرایط بهتر و مساعدتری برای رفع مشکلات پاها ساخته شده‌اند. این ابزارها که از مواد سبک وزن و به کمک تکنولوژی رایانه ای ساخته شده اند انواع مختلفی دارند. برخی به صورت آماده قابل خرید هستند و برخی نیز با اسکن کف پا برای افراد ساخته می شود. افراد مبتلا به بیماری هایی مانند التهاب تاندون آشیل، پینه پا، خار پاشنه، التهاب فاشیای پلانتار و سندرم تونل تارسال برای کاهش درد حین راه رفتن می توانند از انواع ارتز استفاده نمایند.
معمولا کفش و کفی‌های طبی جهت اصلاحی ساختاری برای هر فرد و بسته به وضعیت بیومکانیکی و عملکردی او ساخته می شود. با توجه به ساختار بدنی و نحوه راه رفتن افراد ممکن است کفش طبی یا کفی متفاوتی برای افراد ساخته شود.
در کلینیک پیشگام افراد از نظر اندازه و مشخصات پا، میزان و نحوه حرکت مفصل قوزک پا در حالت ایستاده و حین راه رفتن ارزیابی می‌شوند. همچنین نحوه راه رفتن و گام برداشتن افراد بررسی شده و در نهایت بهترین نوع کفی طبی و یا کفش طبی به آنان توصیه خواهد شد.
کاربرد کفی طبی
کفی طبی می تواند بر سلامتی افراد تاثیر مستقیمی داشته باشد و مانع تحمل بسیاری از دردهای پا شود. در این قسمت به برخی از کاربردهای آن اشاره می کنیم.
- این ابزار می تواند با کم نمودن توم و درد به افراد در راه رفتن کمک نماید. همچنین از قوس کف پا حمایت بیشتری نموده و باعث افزایش پایداری مفاصل ناپایدار می‌گردد.
- افرادی که در شغل های خدماتی کار می کنند و مجبورند مدت زیادی راه بروند بهتر است قبل از مواجه شدن با دردهای ناشی از راه رفتن زیاد از کفی طبی مناسب استفاده کنند. این ابزار یا کفش‌هایی که دارای کفی مناسب است بعنوان یک ضربه گیر برای قوزک پا عمل می کند.
- ورزشکاران بخصوص افرادی که در رشته دومیدانی فعالیت می کنند و یا ورزش هایی انجام می دهند که باید زیاد بدوند باید قبل از شروع دردهای ناشی از دویدن برای تجویز بهترین کفی طبی به پزشک مراجعه نمایند.
- حتی اگر ورزشکار نیستید اما هنگام راه رفتن احساس ناراحتی در ناحیه پا می کنید برای تجویز کفش طبی و کفی مناسب به متخصص طب فیزیکی و توانبخشی مراجعه نمایید. چراکه می توانند با تجویز این ابزارهای مفید درد شما را کاهش دهند.
فراموش نکنید که بی‌توجهی به مشکلات پا باعث تحمل درد بیشتر در آینده و نیز طولانی شدن و سخت تر شدن درمان آن خواهد شد.
انواع کفی طبی
با اینکه انواع مختلفی از آنها در بازار وجود دارد، پزشکان متخصص طب فیزیکی و توانبخشی کفی طبی را به دو نوع تقسیم بندی می کنند.
کفی‌های طبی عملکردی
این نوع کفی برای حمایت از حرکات بیومکانیکی و غیر طبیعی پا طراحی و از مواد پلیمری و پلاستیکی ساخته می‌شوند. این ابزار جهت کاهش پرونیشن پا (انحراف مچ پا در اثر صافی کف پا) تجویز می شوند. همچنین از آنها برای خنثی کردن شوک و ضربات وارد بر پاها در هنگام راه رفتن یا حرکت پا استفاده می شود. از کفی‌های عملکردی جهت اصلاح انواع ناهنجاری‌های پا و همچنین حمایت از قسمت‌های پشت و وسط پا استفاده می‌شود.
ارتزهای تطبیقی
ارتزهای تطبیقی عبارتند از: زانوبندها، آتل‌ها، صفحات راه رفتن (Gait plate) و نایت بار. این نوع از ارتزها را هر کسی می‌تواند استفاده کند و معمولاً برای تسکین دردهای خفیف پا و اصلاح مشکلات جزئی پاها مورد استفاده قرار می گیرند.
این ابزار از نظر نوع مواد مورد استفاده در ساخت نیز متفاوتند. به طور معمول کفی‌های محکم از جنس پلاستیک یا فیبر کربن ساخته می‌شوند. معمولاً همه وسایلی که از این جنس ساخته می‌شوند برای کنترل حرکت مفاصل پا مورد استفاده قرار می‌گیرند. کفی‌های نرم از جنس مواد نرم و قابل فشرده شدن مانند سیلیکون یا فوم ساخته می‌شوند.
این نوع از کفی‌ها برای افرادی مبتلا به آرتروز یا ناهنجاری شکل پا مناسبت است. چراکه این بیماری ها وعوارض آن باعث می‌شود بخشی از بافت چربی محافظی که به طور طبیعی در کف پای آنها وجود دارد، از بین برود. کفی‌های نیمه سخت بیشتر برای ورزشکاران تجویز می‌شود. انواع دیگری از مواد اولیه مانند لاستیک، فلز، چرم و پلاستیک‌ها نیز برای ساخت کفی طبی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کاربردهای کفش طبی
برای کمک به رفع مشکلاتی چون پا درد، درد لگن و درد پایین کمر که از ناهنجاری‌های موجود در ساختار یا عملکرد پاها ناشی می‌شوند، باید مشکلات و ناهنجاری‌های پا به سرعت درمان شود. یکی از بهترین راهکارها برای درمان بیماری‌ها و مشکلات پا، استفاده از کفی و کفش طبی است. استفاده از این ارتزها موجب حمایت بیشتر از قوس کف پاها شده و فشار وارد بر نواحی خاصی از پا را کاهش می‌دهد. برخی از مهم‌ترین فواید استفاده از این ابزار مهم عبارت است از:
- بهبود توانایی افراد در دویدن، راه رفتن و حتی پریدن با کمک به بهبودی و کاهش درد و تورم ناشی از مشکلات پا
- افزایش حمایت از قوس کف پا
- افزایش پایداری در مفاصل ناپایدار پا و زانو
- کمک به بهبود سلامت پا و زانو
- رفع عوارض و مشکلات ایجاد شده در سایر نواحی بدن از جمله کمر و لگن
- حمایت مؤثرتر از بدن شما که به سلامت و تناسب اندام‌هایتان کمک می‌کند
- پیشگیری از بروز برخی مشکلات و بیماری های پا در آینده
انواع کفش طبی
کفش‌های طبی برای افراد مبتلا به مشکلات، بیماری یا ناهنجاری پا طراحی می‌شوند. این کفش‌ها علاوه بر تسکین درد پاها، باعث بهبودی درد سایر نواحی بدن مانند قوزک، ران و کمر نیز می‌شوند. انواع مختلفی از کفش‌های طبی برای استفاده در موقعیت‌های مختلف و میزان درد پا وجود دارد. برخی از معمول ترین انواع آن شامل کفش‌های راحتی (Wide-fitting)، کفش‌های با پاشنه های تقویت شده، کفش‌های دارای زبانی تخت، کفش‌های دارای کفی متحرک و کفش طبی کف پای صاف هستند.
کفش راحتی
کفش طبی راحتی برای کسانی مناسب است که کفش‌های معمولی باعث فشار زیادی بر پنجه پای آنها می شود. گاهی اوقات تنگ بودن کفش باعث ایجاد پینه، تاول یا چکشی شدن انگشت‌های پا می‌شود که استفاده از این کفش ها از بروز این مشکلات پیشگیری می نماید.
کفش با پاشنه تقویت شده
کفش طبی با پاشنه تقویت شده، معمولا برای افرادی که به پایداری بیشتری نیاز دارند، تجویز می‌شود. این نوع از کفش‌های طبی جهت استفاده سالمندان که برای راه رفتن مشکل دارند و خطر زمین خوردن آنها زیاد است، بسیار مفید است.
پاشنه‌های تقویت شده آن ها باعث افزایش تعادل و اصلاح وضعیت بدن (پوسچر) در زمان راه رفتن و ایستادن شده که همین امر خطر زمین خوردن فرد را به کمترین میزان می‌رساند. پس سالمندان و افرادی که پایداری کافی در راه رفتن ندارند، با پوشیدن این کفش‌ها می‌توانند ایمنی بیشتری داشته باشند.
کفی طبی چگونه ساخته می‌شوند؟
برای طراحی آنها، معمولاً یک قالب گچی از پای بیمار تهیه می‌شود که اصطلاحاً به آن قالب نگاتیو (منفی) گفته می‌شود. سپس این قالب به همراه با دستوراتی که پزشک معالج جهت اصلاحات مورد نظر تجویز نموده است، به آزمایشگاه ارسال می‌شود. در آزمایشگاه این قالب نگاتیو با ریختن گچ در داخل آن، به قالب پوزیتیو (مثبت) تبدیل می‌شود. هنگامی که این قالب گچی در حال خشک شدن است، شکل کف پای فرد بر روی آن تراشیده خواهد شد. پس از خشک شدن، تکنسین آزمایشگاه کفی طبی را مطابق با شکل آن می‌سازد و تغییرات توصیه شده توسط پزشک را در آن اعمال می‌نماید. پس از انجام اصلاحات نهایی بر روی کفی ساخته شده مجدداً از آزمایشگاه به مطب پزشک ارسال می‌شود و در آنجا بیمار آن را امتحان می‌کند. این مراحل معمولاً چند هفته به طول می‌انجامد.
قیمت کفش و کفی طبی
قیمت کفی و انواع کفش طبی شما به فاکتورهای مختلفی وابسته است. نوع برند، محل خرید، نوع کفی یا کفش (ساده، سفارشی و …) و پوشش بیمه درمانی شما در قیمت آن موثر دارد. همچنین هزینه کفش طبی و کفی طبی بستگی به آن دارد که از انواع بدون نسخه باشد یا توسط پزشک تجویز شده باشد.
