سیاتیک چیست؟
سیاتیک و درد آن بسیاری از افراد را درگیر نموده و فعالیت روزانه افراد را مختل می‌نماید. در این مطلب به بررسی علل، علائم و درمان سیاتیک می‌پردازیم.
سیاتیک چه علائمی دارد؟
معمولاً این مشکل به‌صورت یک‌طرفه بروز می‌کند هرچند ممکن است در یک‌زمان در یک طرف و در زمان دیگر در طرف دیگر خود را نشان دهد و معمولاً به صورت دردی که از ناحیه باسن شروع‌شده و به سمت پاها انتشار پیدا می‌کند خود را نشان می‌دهد.
درد آن ممکن است در قسمتی از مسیر حس نشود یعنی ممکن است تمام بیماران درد را از ناحیه لگن و پایین کمر و باسن به سمت پایین تا انتها نشان ندهند، مثلاً در قسمتی از مسیر مانند ساق پا خود را نشان دهند. همچنین علائم بی‌حسی و گزگز و مورمور می‌تواند از جمله علائم این بیماری باشد.
علل ایجاد آن چیست؟
این بیماری علل مختلفی دارد اما مهم‌ترین علت آن تحریک دیسک‌های کمر و فتق دیسک کمر می‌باشد فتق دیسک کمر با فشار بر روی ریشه‌های تشکیل‌دهنده عصب آن در کمر موجب دردهایی در ناحیه لگن به پایین می‌شود که به‌صورت کلاسیک به آن سیاتیک گفته می‌شود.
اما علل دیگری هم که بر روی ریشه‌های این عصب ممکن است فشار بیاورند سرخوردگی مهره و یا تنگی کانال نخاع و یا بیماری‌های نادری مانند عفونت‌های ستون فقرات و یا تومورهای ستون فقرات و یا تومور خود عصب سیاتیک باشد.
همچنین خود این عصب ممکن است در اثر ضربه یا تومور به‌صورت بسیار نادر دچار درگیری بشود.
درمان سیاتیک چیست؟
درمان سیاتیک مبتنی بر انجام روش‌هایی است که علت این بیماری را برطرف کند یعنی فشار ازروی دیسک‌های کمر را برداشته و عصب را آزاد کند برای رهایی از این بیماری شما عمدتاً نیاز به درمان جراحی ندارید و نود و ۹۵ درصد دردهای آن بدون جراحی قابل‌کنترل و قابل برطرف‌شدن می‌باشند.
و از جمله درمان‌های این بیماری استفاده از روش‌های دستی مانیپولاسیون می‌باشد که عمدتاً توسط متخصصین طب فیزیکی، کایروپراکتیک و استوپاتی انجام می‌شود. همچنین استفاده از لیزر در روی مسیر عصب سیاتیک و محل ایجاد آن مانند دیسک کمر می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
آخرین درمان سیاتیک استفاده از روش‌های کشش می‌باشد که بسیار پیشرفت کرده و آخرین ورژن آن استفاده از تخت دکامپرشن می‌باشد. تخت دکامپرشن با ایجاد فشار و خلأ منفی در دیسک موجب کاهش فشار یا برداشته شدن فشار بر روی عصب سیاتیک و درمان قطعی این بیماری می‌شود البته این تخت ممکن است برای همه بیماران مؤثر نباشد.
استفاده از تخت دکامپرشن بعنوان یک روش مکمل درمانی در کنار سایر روش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. به همین جهت فیزیوتراپ قبل از انجام کشش ستون فقرات با بیماری صحبت می‌کند و برنامه درمانی کلی برای او طراحی می‌نماید.
در این روش بیمار توسط قلاب به دستگاه تراکشن وصل می‌شود. دستگاه در هر مرحله برای مدت بیش از ده دقیقه به صورت مستمر و با ۱۵ دقیقه به صورت متناوب کار می کند. هدف از انجام تراکشن ایجاد راحتی برای بیمار است. پس در صورتی که در طول درمان درد یا تنش شما بیش‌تر شد لازم است این مسئله را با پزشک خود مطرح نمایید.
برای بعضی از بیماران خصوصاً با منشأ دیسک کمر ممکن است استفاده از روش‌هایی مانند تزریقات درمانی در نظر گرفته شود، تزریقات اپیدورال و یا تزریقات کودال می‌تواند موجب کاهش فشار بر روی عصب و باز کردن عصب سیاتیک شود.
درصد نادری از بیماران که به دلیل دیسک کمر عصب سیاتیک آن‌ها تحت‌فشار قرار گرفته و جواب درمان‌های غیر جراحی ندهند یا بیمارانی که علاوه بر درگیری این عصب دچار بی‌اختیاری ادرار شوند باید توسط روش‌های جراحی تحت دکامپرشن و برداشته شدن فشار عصب آن قرار بگیرند.
درمان خانگی سیاتیک
در درمان خانگی سیاتیک شما می‌توانید از ماساژ یخ در ناحیه کمر و بر روی باسن استفاده کنید، همچنین استفاده از کمپرس گرم در ناحیه ران پا و ساق پا می‌تواند کمک‌کننده باشد استفاده از ماساژ نرم روغن سیاه‌دانه و یا ترکیب روغن سیاه‌دانه و روغن زیتون از ناحیه پشت قوزک خارجی پا به سمت ساق و به سمت ران پا هم می‌تواند در تسکین درد بیماران کمک‌کننده باشد به بعنوان درمان خانگی این بیمار مورد استفاده قرار گیرد.
بهترین قرص برای درمان
بهترین قرص برای درمان سیاتیک، شاید بتوان گفت ترکیبی از قرص‌هاست، یعنی هم دسته دارویی که علائم تحریک‌پذیری عصب را کم کند، مانند داروهای ضدتشنج مانند گاباپنتین و نورتریپتیلین و همچنین داروهایی که نقش ضدالتهابی و ضد دردی دارد که دسته اصلی آن داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی است مانند سلکسیب.
البته درمجموع بهتر است که خوددرمانی نکنید و حتماً جهت درمان این بیماری به پزشک مراجعه کنید چون ممکن است با خوددرمانی زمان موثر درمان غیر جراحی را از دست بدهید.
پماد برای بهبود این درد
بسیاری از بیماران این سوال به ذهن شان می رسد که آیا پماد برای درد سیاتیک و درمان آن موثر است؟ پاسخ این است که استفاده از پمادهایی مانند پماد روماتکس و رهامین هم در کاهش درد کمک می‌کند.
ورزش برای سیاتیک
ورزش برای عصب سیاتیک بسیار مهم می‌باشد خصوصاً در زمانی که درد کمی کم شده است یا در زمانی که درد می‌خواهد شروع شود و همچنین برای نگهداری و جلوگیری از عود این مشکل باید ورزش‌های عصب سیاتیک را انجام دهید ورزش‌های این عصب به دو قسمت تقسیم می‌شود بعضی ورزش‌ها مانند کشش ناحیه پریفورمیس است و لگن برای کشیدن و آزادسازی عصب آن می‌باشد.
همچنین بعضی ورزش‌ها برای تقویت عضلات کمر و جلوگیری از تحریک ریشه‌های عصب سیاتیک.
درمان قطعی سیاتیک با استفاده از ترکیب درمانی صورت می‌گیرد یعنی شما چندین روش درمانی مانند روش‌های توان‌بخشی طب سوزنی، کشش و ورزش را انجام می‌دهید.
تنها راه باقی‌ماندن درد عصب آن و جلوگیری از عود آن انجام ورزش‌های مرتبط به‌صورت روزانه حتی زمانی است که شما درد ندارید همچنین باید از فعالیت‌هایی که موجب تحریک عصب آن می‌شود پرهیز کنید.
طول درمان سیاتیک چه مدت می‌باشد؟
طول درمان این بیماری حدوداً شش‌تا هشت هفته می‌باشد هرچند ظرف یکی دوهفته اول بیماران باید از درد شدید نجات پیدا کنند ولی درد مزمن و گاهی شدید شونده کم‌کم با سایر درمان‌ها برطرف می‌شود.
