درمان غیر جراحی ارتروز زانو

آرتروز زانو یکی از بیماری‌هایی است که امروزه بسیاری از افراد به آن دچار می‌شوند. در این مقاله سعی شده است به سؤالاتی همانند درمان ساییدگی زانو و درمان بدون جراحی اين بيماري و روش‌های جدید درمان آرتروز زانو و علل ایجاد آن پاسخ داده شود.

تفاوت ساییدگی زانو و آرتروز زانو چیست؟

تقریباً می‌توان گفت که ترجمه فارسی آرتروز زانو و یا التهاب مفصل زانو که نوعی ازبین‌رفتن یا کاهش غضروف زانو است را ساییدگی زانو می‌گویند.
ساییدگی زانو یعنی غضروفی که بین زانو است دچار کاهش ارتفاع و تخریب می‌شود و به‌صورت ثانویه باتوجه‌به فشاری که به استخوان‌ها وارد می‌شود استخوان‌ها هم دچار تغییرات دفورمیتی و تخریب قرار می‌گیرند.
علل آرتروز زانو بسیار زیادند اما از رایج‌ترین آنها می‌توان به دلایل ارثی و ژنتیکی و یا افزایش وزن اشاره کرد. آسیب و ضرباتی که به زانو برخورد می‌کند پیچ‌خوردگی زانو و آسیب به رباط و مینیسک‌های زانو و همچنین عدم درمان زانودردهای جوانی هم می‌تواند موجب ایجاد آرتروز در زانو بشود.

آرتروز زانو در اثر افزایش سن به‌صورت ناخودآگاه اتفاق می‌افتد اما در بعضی از افراد بسیار زودتر از آنچه انتظار داریم این اتفاق می‌افتد که به‌جز نقش وراثت نقش وزن و نحوه به‌کارگیری و صدمات زانو را در آن باید بسیار پررنگ بدانیم.
برای درمان آرتروز زانو باید صدمات جانبی همراه با زانو هم درمان شود و برای پیشگیری از آن علاوه بر درمان صدمات زانو در زمان مناسب خود باید به تقویت عضلات و رعایت ارگونومی زانو هم اهمیت داد.

درمان‌های غیر جراحی آرتروز زانو

همان‌طور که عنوان کردیم اين بيماري تا درجه سه عمدتاً درمان‌های غیر جراحی جواب می‌دهد و از طرف دیگر در درمان بیماری پیچیده زانو قطعاً یک درمان نمی‌تواند به‌تنهایی برای اين بيماري کافی باشد و باید چندین روش به‌صورت هم‌زمان مورداستفاده قرار گیرد تا اين بيماري درمان شود.

استفاده از روش‌های خانگی در درمان آرتروز زانو

در روش‌های خانگی آرتروز زانو، استفاده از ماساژ یخ در سمت داخلی زانو می‌تواند کمک‌کننده باشد.

همچنین استفاده از روغن‌های گرم که موجب نرم‌کنندگی اطراف عضلات زانو می‌شود می‌تواند آرامش خوبی را برای بیماران ایجاد کند مانند روغن سیاه‌دانه و روغن زیتون و روغن بادام تلخ همچنین استفاده از ورزش‌های زانو که هم موجب کشش عضلات پشت زانو بشوند و هم از تقویت عضلات کناره داخلی زانو می‌تواند در درمان کمک‌کننده باشد
در کنار این موارد باید ارگونومی زانو رعایت شود یعنی بالارفتن پایین رفتن از پله و به‌خصوص پایین آمدن بسیار مضر می‌باشد بیمارانی که آرتروز زانو دارند باید به پله اهمیت زیادی بدهند.
همچنین بیماران دارای ساییدگی زانو باید زمین را فراموش کنند. یعنی نمازخواندن، غذا خوردن و تمام فعالیت‌ها باید بر روی صندلی انجام شود و بر روی تخت بخوابند و حتی پای دراز بر روی زمین قرار نگیرند تمام این موارد موجب می‌شود در مقطعی به‌زانو فشار آورده و سایر درمان‌ها جواب‌گویی و پاسخ‌دهی کمتری داشته باشد

فیزیوتراپی برای آرتروز زانو

فیزیوتراپی یک واژه عام می‌باشد و برای آنکه شما فیزیوتراپی زانو را انجام دهید باید دقت بسیار زیادی بر روی استفاده از مدل‌های مناسب فیزیوتراپی در زمان خود و در بیمار خاص خود داشته باشید، استفاده روتین از تمام وسایل فیزیوتراپی برای همه بیماران مؤثر نخواهد بود و ممکن است دیدگاه بیماران را نسبت به فیزیوتراپی بد کند.

فیزیوتراپیست‌های حرفه‌ای و با علم و دانش معمولاً در مراحل حاد التهابی از مدالیتی های ضدالتهاب استفاده می‌کنند و در زمانی که درد بیمار کنترل شد بیشتر به دنبال تقویت عضلات و افزایش میزان تحرک‌پذیری مفصل می‌باشند و بر روی این یافته تمرکز می‌کنند. در بيماران مبتلا به آرتروز زانو تقویت عضلات همکار با زانو مانند عضلات کمربند لگنی در فیزیوتراپی زانو بسیار مهم می‌باشد و موجب می‌شود، فشار کمتری را بر زانو وارد شود.

تزریق ژل

تزریق ژل‌های زانو معمولاً در درجات بالای آرتروز استفاده می‌شود، ژل‌های هیالورونیک اسید که با نام ژل‌های غضروف ساز معروف هستند موجب می‌شوند مفصل به‌صورت نرم و دارای کاهش اصطکاک و برخورد دو استخوان شود لذا در این موارد استفاده از ژل می‌تواند به مدت شش ماه تا یک سال آرامش و راحتی را برای بیمار فراهم کند. توصیه می‌کنیم از برندهای معتبر ژل در دنیا استفاده کنید تا برای شما مؤثر باشد. بعضی از ژل ها اصلاً تأثیرات مکانیکی درمانی را ندارند.

اوزون درمانی

اوزون درمانی یکی از روش‌های رایج می‌باشد که خصوصاً در کشورهای اروپایی استفاده می‌شود و در آن گاز اوزون به مفصل زانو و اطراف زانو تزریق می‌شود این تزریق کمک می‌کند تا هم التهابات زانو بسیار کاهش پیدا کند و هم میزانی از صدمات اطراف زانو ترمیم شود. معمولاً در کنار اوزون تراپی باید روش‌های دیگر هم استفاده شود اگرنه تمام روش‌های تزریقی که به‌صورت تنهایی استفاده شود ممکن است اثرات موقتی برای شما به دنبال داشته باشد.

تزریق پي آر پي زانو

پی آر پی نیز یکی از روش‌هایی است که برای درمان صدمات آرتروز زانو به کار برده می‌شود این روش هم کمک می‌کند که صدمات مفصلی تا حدودی ترمیم شود و هم عناصر بافت نرم اطراف آن ترمیم شود‌. برای انجام پی آر پی باید مشخصات خاصی در فرد وجود داشته باشد یعنی حداقل فضای مفصلی وجود داشته باشد و فرد در حدود یک هفته تا ده روز از آسپرین استفاده نکند همچنین استفاده از داروهای خاصی که دارای زنجبیل هستند برای انجام پی آرپی ممنوع می‌باشد.
پی آر پی زانو یک روش ترمیمی می‌باشد که در آن فاکتورهای رشد به‌صورت تغلیظ شده در یک قسمت تزریق می‌شود و موجب می‌شود که قسمتی از صدمات ارتروز زانو ترمیم شود.

البته جواب پی آر پی در افراد مختلف ممکن است متفاوت باشد یعنی ممکن است و میزان ترمیم در یک فرد به میزان بالای اتفاق بیفتد و در فرد دیگر کمتر.
یکی از محاسن پی آر پی این است که درصورتی‌که ترمیم اتفاق می‌افتد معمولاً پایدارتر و دائمی‌تر نسبت به سایر تزریق‌های زانو خواهد بود.

طب سوزنی

طب سوزنی یکی از روش‌های بسیار مفید در درمان‌های غیر جراحی آرتروز زانو است.
طب سوزنی با ریلیز عناصر سفت شده اطراف زانو موجب برقراری انعطاف مفصلی در اطراف زانو شده و خون‌رسانی به مفصل زانو را زیاد می‌کند و همچنین درصورتی‌که از تکنیک‌های خاص استفاده شود، می‌تواند به آزادسازی قطعه‌های جداشده از آرتروز در مفصل و همچنین بازکردن مینیسک زانو و آزادسازی گره‌های اطراف عضلات زانو شود که این مکانیسم‌های طب سوزنی مدرن در آرتروز زانو موجب راحتی و آرامش در فرد می‌شود. طب سوزنی و ورزش‌درمانی و سایر روش‌ها باید در کنار یکدیگر به کار برده شود تا برای بیمار مؤثر باشد در غیر این صورت بیمار احساس رضایت زیادی نخواهد داشت.

کفی طبی و زانوبند

در مراحل ابتدایی آرتروز زانو استفاده از کفی‌های لبه خارجی بسیار مناسب می‌باشد و بر اساس مقالات علمی در حد یک مسکن در روز می‌تواند به بیمار کمک کند و در مراحل پیشرفته‌تر از زانوبندهای سه‌نقطه فشار مانند زانوبند جی تو استفاده می‌شود که موجب ثبات و جلوگیری از پرانتزی شدن زانو و کمک به درمان آرتروز زانو می‌شود

ورزش برای آرتروز زانو

ورزش جزء لاینفک تمام درمان‌های غیر جراحی و حتی درمان‌های جراحی زانو می‌باشد بدون انجام ورزش تمام درمان‌های زانو از حداکثر اثر خود برخوردار نخواهند بود و ارزش یک علمی باشد و ورزش‌درمانی برای همه بیماران به یک‌شکل تجویز نمی‌شود هرچند ممکن است تعدادی ورزش برای عموم بیماران کمک‌کننده باشد ولی بهتر است بر اساس معاینه و تشخیص پزشک معالج ورزش‌های مخصوص عضلات چهار سر عضلات هم استرینگ و عضلات کمربند لگنی و همچنین ورزش‌های کششی عضلات پشت‌پا و در صورت نیاز ورزش‌های تعادلی زانو برای بیماران تجویز شود .

جراحی تعویض مفصل زانو

معمولاً جراحی‌های زانو در مواردی انجام می‌شود که کارکرد و فعالیت فرد کاملاً مختل شده و یا به درجه چهار آرتروز زانو رسیده و یا این‌که به سایر روش‌های درمان‌های غیر جراحی پاسخ مناسبی نداده است بنابراین درمان جراحی زانو در ابتدا برای همه افرادی که دچار آرتروز خفیف مفصل زانو می‌باشند انجام نمی‌شود