درمان سیاتیک با روشهای مختلفی صورت میگیرد که در این مطلب میخوایم در مورد تزریق استروئید در فضای اپیدورال جهت درمان این مشکل توضیح دهیم.
هدف از تزریق اپیدورال برای درمان سیاتیک تسکین درد و بهبود عملکرد افراد است. تزریق استروئید در ناحیه اپیدورال (ESIs) روش مرسومی برای درمان التهاب ناشی از کمردردهای از لگن تا پا مثل درد سیاتیک یا تیر کشیدن از گردن تا بازو به حساب میآید و جهت آزادساختن عصب سیاتیک مورد استفاده قرار میگیرد. التهاب اعصاب نخاعی منجر به تیر کشیدن از لگن تا پا یا از گردن تا بازو به دلیل تنگ شدن گذرگاههایی ملتهب میشود.
تزریق اپیدورال چه مزایایی دارد؟
- بهبود درد به صورت موقت یا طولانی مدت
- کاهش التهاب اعصاب نخاعی به صورت موقت یا طولانی مدت در ناحیهای از ستون فقرات که باعث ایجاد درد میگردد.
- بهبود عملکرد فرد که به دنبال درد ناشی از سیاتیک محدود شده بود
- این کار به پزشک کمک مینماید تا محل دقیق درد را تعیین کند و مولد آن را شناسایی نماید.
تزریق اپیدورال جهت درمان سیاتیک چگونه انجام میشود؟
برای تزریق اپیدورال دارو در محل اطراف نخاع تزریق شده تا درد و التهاب ناشی از سیاتیک بهبود یابد. فضای اپیدورال بیرونی ترین ناحیه از کانال نخاع است که خارج از غشاء دورال قرار دارد. به دنبال این تزریق تورم و التهاب اطراف ریشههای عصب نخاعی کاهش مییابد و در نتیجه آن درد بهبود خواهد یافت.
تزریق اپیدورال چه کاربردی دارد؟
در ادامه بیماریهایی که با تزریق اپیدورال بهبود مییابند را معرفی مینماییم:
- سیاتیک: همانطور که از ابتدا گفته شد درمان سیاتیک با تزریق اپیدورال به راحتی قابل انجام است.
- کمر درد: یکی از علل کمر درد وجود فشار و التهاب ریشه عصبی است که با تزریق دارو فشار و التهاب کاهش مییابد.
- دیسک کمر : این مشکل نیز همراه با کمر درد است که در برخی موارد تزریق بسیار موثر خواهد بود.
- پارگی حلقه دیسک که همراه با کمر درد است.
- سندرمهای پس از جراحی ناموفق کمر. یکی از این سندرم ها فیلدبک سندرم یا درمان ناتمام نام دارد که بعلت عدم موفقیت در روش درمانی استفاده شده به این نام مشهور شده است.
- سایر صدمات به عصبهای نخاعی، مهرهها و بافتهای اطراف آن
ساز و کار تاثیرگذاری تزریق اپیدورال برای درمان سیاتیک
در این روش دارو به صورت مستقیم به فضای اپیدورال تزریق شده و در طول آن حرکت میکند و ریشههای عصب ملتهب یا تحریک شده را پوشش میدهد. همانطور که تزریق در کمر بر ریشههای عصبی کمر موثر و باعث درمان سیاتیک میگردد، تزریق در گردن نیز ریشههای عصبی ملتهب گردن را بهبود میدهد.
آمادگی ها مورد نیاز برای قبل از عمل
- بیمار باید از چند ساعت قبل ناشتا باشد.
- در برخی مراکز داروی آرامبخش برای بیمار تجویز میگردد.
- بیمار گان (لباس مخصوص اتاق عمل) میپوشد.
- بیمار باید قبل از عمل به دستشویی رفته و مثانه و روده ها را تخلیه نماید.
- پوزیشن قرارگیری بیمار روی تخت به روی شکم یا به پهلو است. پس از او درخواست میشود روی تخت سی تی اسکن و یا فلوروسکوپی به این صورت دراز بکشد تا دسترسی به محل تزریق به راحتی انجام شود.
- در طول عمل پرستار و پزشک از بیمار حمایت میکنند تا راحت باشد.
عمل تزریق
این عمل معمولا سرپایی انجام است، البته در برخی موارد بیماران بعد از عمل بستری میشوند. تزریق داخل کانال نخاعی به صورت معمول فقط چند دقیقه به طول می انجامد اما لازم است بیمار برای مدتی بیشتر روی تخت دراز بکشد. در صورت نیاز سرمتراپی حین عمل یا پس از آن انجام میشود و در صورت نیاز به بیمار داروی آرامبخش داده میشود.
پس از مشخص شدن ناحیه تزریق توسط پزشک متخصص، پوست ضدعفونی و استریل شده و داروی بیحسی موضعی تزریق میگردد تا از هرگونه احساس ناخوشایند حین عمل پیشگیری گردد. محل دقیق تزریق حین عمل با استفاده از تصاویر فلوروسکوپی دیده میشود. قبل از تزریق داروی اصلی ماده حاجب تزریق خواهد شد تا عصبها بهتر و واضح تر دیده شوند. در نهایت تزریق استروئید به فضای اپیدورال جهت درمان سیاتیک انجام خواهد شد.
پس از پایان تزریق اپیدورال بیمار بین چند دقیقه تا یک ساعت به صورت خوابیده یا نشسته استراحت میکند و قبل از ترخیص از جهت نداشتن هرگونه احساس ناخوشایند مورد بررسی قرار میگیرد.
پس از عمل
به صورت معمول تاثیر تزریق استروئید بعد از ۱ تا ۳ روز مشخص میشود، البته در برخی موارد بیش از یک هفته طول میکشد تا درد بهبود یابد. به ندرت پیش میآید که درد سیاتیک تا چند روز پس از عمل شدیدتر شود.
جهت حفظ نتیجه میتوان تزریق را به صورت دورهای نمود. به صورت معمول همزمان با این نوع درمان سیاتیک از درمانهای دیگری مثل تجویز دارو یا فیزیوتراپی هم جهت بهینه سازی نتیجه یا طولانیتر کردن اثر به دست آمده استفاده میشود.
ماندگاری نتیجه
مدت بهبود درد سیاتیک ناشی از تزریق اپیدورال متفاوت است. درد بعضی از افراد برای همیشه بهبود مییابد، اما بهبود عدهای دیگر مدت زیادی طول نمیکشد. درد بعد از مدتی (از چند روز تا چند ماه) آرام میشود، اما معمولاً در مجددا عود کرده و باید تزریق مجدد انجام شده و یا درمان جایگزین دیگری انتخاب شود.
عوارض تزریق اپیدورال جهت درمان سیاتیک
معمولا تزریق استروئید داخل کانال نخاعی جهت درمان سیاتیک روشی ایمن است اما هر روش ایمنی ممکن است در مواردی عوارضی به دنبال داشته باشد. برخی از این عوارض احتمالی عبارتند از:
- افزایش درد به صورت موقت
- سردرد
- حساسیت دارویی شامل حساسیت پوست ناحیه تزریق و یا احساس گرگرفتگی
- عفونت محل تزریق
- خونریزی در صورت آسیب تصادفی رگ
- صدمه به اعصاب ناحیه تزریق
- فلج موقت عصبهای مرتبط با مثانه و روده
- در معرض تشعشع بسیار محدود قرار گرفتن در فلوئوروسکوپی یا سی تی اسکن
- اضطراب جهت انجام تزریق
- اختلالهای خواب
- تغییر سیکل قاعدگی
نکات تکمیلی در تزریق اپیدورال برای درمان سیاتیک
اگر احتمال بارداری وجود داشته باشد باید به متخصص رادیولوژی اطلاع داده شود تا جنین در معرض اشعه قرار نگیرد. عوارض جانبی تزریق اپیدورال به صورت معمول بسیار کم است و طی چند روز از بین خواهد رفت. اگر متخصص مجرب با استفاده از فلوئوروسکوپ این تزریق را انجام دهد، احتمال بروز عوارض کاهش خواهد یافت. تزریق داخل کانال نخاعی جهت درمان سیاتیک به صورت معمول عملی است که اکثر بیماران به خوبی آن را تحمل میکنند.