کلینیک درد کجاست؟ متخصص درد کیست؟ در این کلینیک‌ها چه متخصصینی بیماران را ویزیت می‌کنند؟ برای درمان کدام بیماری باید آن مراجعه نمود؟ انسان در طول زندگی ممکن است به علت ابتلا به بیماری‌های مختلف با درد مواجه شود. در این مطلب در مورد کلینیک درد و نقش آن در بازگشت بیمار به زندگی عادی با شما صبحت می‌کنیم.
کلینیک درد کجاست؟
کلینیک درد به مراکز درمانی گفته می‌شود که برای درمان انواع دردهای حاد و مزمن مفصلی، اسکلتی-عضلانی، سرطانی و دیگر دردهای مزمن تاسیس شده‌اند. در کلینیک درد پزشکان فوق تخصص یا متخصص درد به کمک متخصصین در زمینه‌های پزشکی ورزشی، طب فیزیکی و توانبخشی، روانپزشکی یا روانشناس بالینی سعی می‌کنند درد بیمار را درمان کنند یا به میزانی کاهش دهند که بیمار سریع‌تر به زندگی عادی خود بازگردد و شرایط زندگی راحت‌تر برای بیمار فراهم شود.
متخصص درد کیست؟
در کلینیک درد در ابتدا پزشک فوق تخصص یا متخصص درد با انجام معاینات دقیق بالینی و بررسی‌های لازم، علت درد بیمار را شناسایی نموده و پس از آن سعی می‌کند به کمک یک روش درمانی ترکیبی فرد را به زندگی عادی بازگرداند. این روش درمانی ترکیبی از دارودرمانی و انجام سایر اقدامات درمانی مانند فیزیوتراپی، اوزون‌تراپی یا اوزون‌درمانی، فیزیوتراپی، شاک ویو تراپی یا شاک ویو درمانی، پی آر پی زانو و شانه (یا سایر نواحی بدن)، درمان دستی و استفاده از دکامپرشن و…
در کلینیک درد متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی نقش مهمی در بازگرداندن بیمار به توانایی و زندگی عادی دارند. همچنین متخصصین پزشکی ورزشی با ارائه نسخه‌های ورزشی، به بهبود توانایی بدنی بیمار کمک شایانی می‌نمایند. روان‌درمانی نیز نقش مهمی در بهبود توانایی فردی بیماران دارد به همین دلیل در مرحله بعد، همکاران متخصص روانپزشک یا روانشناس بالینی بیمار را ویزیت نموده اقدامات روان‌درمانی و یا درمانهای دارویی لازم برای بهبود وضعیت روحی-روانی بیمار را انجام می‌دهند.
سابقه تاسیس کلینیک درد در ایران و حضور متخصص درد
در بسیاری از کشورها سابقه حضور پزشکان متخصص درد و پزشکان متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در مرکزی با عنوان کلینیک درد به بیش از ۲۵ سال می‌رسد اما در ایران این سابقه به کمتر از ده سال می‌رسد. به همین دلیل بسیاری از بیماران هنوز اطلاعات کاملی از این کلینیک‌ها ندارند و نمی‌دانند در صورت ابتلا به کدام بیماری می‌توانند جهت تسکین درد خود به متخصص درد مراجعه کنند. در ادامه این موضوع نیز بررسی می‌گردد.
چرا مراجعه به موقع به کلینیک درد مهم است؟
پزشکان متخصص درد همیشه به این نکته اشاره می‌کنند که درد یکی از هدیه‌های الهی است که وجود آن زنگ هشداری برای فرد به حساب می‌آید. زنگ خطری که نشان می‌دهد قسمتی از بدن از نظر عملکرد دچار اختلال شده و باید بررسی و درمان گردد. درد در بدن افراد نوعی علامت است، اما در صورت عدم درمان به علت تغییرات مغزی که در اثر درد مزمن ایجاد می‌گردد، ممکن است از یک علامت به یک بیماری تبدیل شود. در این مرحله تنها با درمان علت ایجاد کننده درد، بهبودی صورت نمی‌گیرد.
تمرکز پزشکان متخصص درد
پزشکان متخصص درد در ابتدا بر روی بررسی علت درد و به طور کلی ریشه‌یابی درد و از بین بردن علت درد تمرکز می‌کنند. جهت تشخیص علت درد بیماران مراجعه کننده به کلینیک درد به صورت کامل از نظر بالینی معاینه می‌شوند و در صورت نیاز اقدامات تشخیصی مانند رادیو گرافی، ام آر آی، انواع آزمایشات و… جهت بررسی بیشتر علل بروز درد درخواست می‌گردد. پس از مشخص شدن علت جهت درمان برنامه ریزی انجام می‌شود.
یکی از تفاوت‌های کلینیک درد با سایری کلینیک‌ها که می‌توان با عنوان مزیت مراجعه به پزشکان متخصص درد و متخصص طب فیزیکی و توانبخشی نیز به آن اشاره نمود تمرکز بر روی انجام درمانهای غیرجراحی است. این پزشکان تلاش می‌کنند بیماران تحت جراحی باز قرار نگیرند و در صورت لزوم از روش جراحی‌های بسته استفاده می‌کنند. استفاده از عملهای جراحی مداخله‌ای یا اینترونشنال در این رشته باعث می‌گردد تا بافت‌های طبیعی بدن تا حد ممکن آسیب نبینند.
چه زمانی به کلینیک درد مراجعه کنیم؟
بسیاری از بیماران در مراجعه به کلینیک درد تردید می‌کنند چراکه در خصوص بیماری‌هایی که توسط پزشکان متخصص طب فیزیکی و توانبشخی و متخصص درد در این کلینیک‌ها برای بیماری‌های مختلف انجام می‌شود، اطلاعات کاملی ندارند.
فعالیت کلینیک درد به دو دسته کلی تقسیم می‌شود:
- کنترل درد های مزمن
- کنترل درد حاد
هدف پزشکان متخصص درد هنگام مراجعه بیمار مبتلا به دردهای مزمن، از میان برداشتن علت درد و خاموش نمودن پروسه ایجاد و احساس درد است. دردهای مزمن شامل دردهای اسکلتی-عضلانی، دردهای ستون فقرات، در در بیماران مبتلا به سرطان و… است.
پزشکان متخصص درد جهت کنترل دردهای حاد و برای بیمارانی که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند از پمپ درد استفاده می‌کنند. این پمپ یکبار مصرف و ارزان قیمت با ترکیبی از داروهای ضد درد پر می‌شوند و بلافاصله پس از جراحی به صورت تزریقی (وریدی) جهت کاهش درد وارد بدن بیماری می‌شود. یکی از مزیت‌های دیگر این پمپ‌های بیدردی این است که بیمار در صورت افزایش درد می‌تواند به کمک دکمه موجود روی آن میزان دریافت دارو را افزایش دهد.
برای درمان کدام بیماری به متخصص درد مراجعه کنیم؟
در صورت ابتلا به هریک از بیماری‌های زیر و جهت استفاده از خدمات کلینیک درد می‌توانید به پزشکان متخصص درد و متخصص طب فیزیکی و توانبخشی مراجعه نمایید:
- فیلدبک سندرم یا درمان ناتمام دیسک کمر و گردن
- درد مچ پا
- بیماری‌های التهابی مفصل
- التهاب آراکنوئید
- کمر درد
- دیسک کمر (فتق دیسک کمر)
- دیسک گردن (فتق دیسک گردن)
- آسیب شبکه (پلکسوپاتی) بازویی
- درد دنبالچه (کوکسیدینی)
- بیماری فرسایشی دیسک
- درد مفصل فاست
- درد لگن (مفصل ران)
- زانو درد
- درد و گزگز ران (مرالژی پارستتیکا)
- گردن درد
- سندرم پیریفورمیس
- سندرم پس از لامینکتومی
- فتق دیسک
- درد رادیکولار
- درد مفصل ساکروایلیاک
- سیاتیک
- انحراف جانبی ستون فقرات (اسکولیوز)
- درد شانه
- تنگی کانال نخاعی
- درد مهره‌های ستون فقرات
- دردهای ناشی از نوروپاتی
- سندرم درد منطقه‌ای پیچیده (CRPS)
- انواع نوروپاتی‌ها مانند نوروپاتی محیطی دیابتی
- نورالژی عصب‌های ایلیواینگویینال (لگنی ـ رانی)، ایلیوهایپوگاستریک (لگنی زیر شکمی) و ژنیتوفمورال (تناسلی ـ رانی)
- درد مزمن بیضه
- درد ناشی از آسیب عصبی
- درد فانتوم (خیالی)
- نورالژی پس از زونا
- درد پس از ماستکتومی (جراحی برداشتن پستان)
- ولوودینیا (درد و سوزش فرج)
- درد ناشی از زونا
- سندرم درد منطقه‌ای پیچیده صورت
- درد ناشی از بیماری‌های گوش، حلق و بینی
- درد صورت
- نورالژی زبانی ـ حلقی
- میگرن و هر نوع سر درد
- کیست روده (درد مثانه)
- نورالژی پس سر
- درد چشم و اطراف چشم
- دندان درد
- درد مفصل گیجگاهی ـ فکی (TMJ)
- نورالژی عصب سه قلو
- سندرم درد ناشی از کشیدگی و رگ به رگ شدن گردن
- سندرم‌های درد عمومی
- دردهای شکمی و گوارشی
- گلو درد
- دردهای سرطانی
- درد دیواره قفسه سینه
- فیبرومیالژی
- درد میوفاسیال
- استئیت شرمگاهی
- آرتروز
- درد لگن
- سندرم درد پس از جراحی
- درد دنده
- درد بیضه
سخن آخر
در صورت ابتلا به هریک از بیماری‌های گفته شده می‌توانید به بهترین کلینیک درد شهر خود مراجعه نمایید. اما ممکن است ندانید علت درد شما کدام بیماری است. در این صورت نیز با مراجعه به بهترین متخصص درد و یا بهترین متخصص طب فیزیکی و تواتبخشی شهر خود و با معاینات کامل علت درد شما مشخص خواهد شد.
فراموش نکنید استفاد هاز درمانهای کم‌تهاجمی و بدون جراحی باز اولویت هر کلینیک دردی است. اولیت ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی پیشگام نیز درمان بیماران بدون استفاده از جراحی‌های باز است.
