درمان روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید) با طب فیزیکی

آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی نوعی بیماری خود ایمنی و عامل ورم مفصل ها است. یکی از دلایل آرتروز گردن و زانو همین بیماری است. درد و التهاب از شایع ترین نشانه های این بیماری هستند و در افراد مبتلا نشانه های آن یک دفعه شدت یافته و امکان دارد تا چندین روز یا هفته به طول انجامد یا امکان دارد در بازه ای از زمان نشانه ای از بیماری نبوده و شرایط بیمار عادی باشد. برای این بیماری درمان قطعی وجود نداشته اما کمک گرفتن از دارو و درمان فیزیکی قادر است جلوی پیشرفت این بیماری را گرفته و درد را تا حدی کاهش دهد.

روماتیسم مفصلی باعث می شود چه اتفاقی برای مفصل بیافتد؟

التهاب سینوویوم ریشه در آرتروز روماتیسمی دارد. پیامدهای این بیماری مشابه التهاب زخم های عفونی هستند. مفاصل دارای ورم و رنگ سرخی است و مایع اضافی دور آن تولید می گردد. سرخی این قسمت به دلیل بالا رفتن گردش خون بوده و گرمای بیش از حد معمول و متورم شدن مفصل را به دنبال دارد. وجود تورم نیز به علت جمع شدن مایع اضافی و سلول ها در سینوویم است. آسیب مفاصل به دو دلیل وجود دارند:

• به علت تورم مواد شیمیایی تولید می گردد و قسمت انتهایی عصب ها را تحریک می کند.
• تورم سبب کشیده شدن کپسول مفصل می گردد.

با کم شدن تورم کپسول به همان حالت کشیده مانده و قادر به نگه داشتن مفصل در مکان مناسب نیست و همین موضوع باعث ناپایداری مفصل می شود و حتی امکان قرارگیری مفصل در مکان نامناسب وجود دارد. با متورم شدن مفصل و شدید شدن درد آن ها دچار آسیب می شوند. مفاصل ران و لگن، ستون فقرات، مچ پا، مچ دست، زانو، مفصل های بین انگشتان، مفاصل متصل کننده پا، مفاصل متصل کننده دست بیشتر درگیر این بیماری می شوند.

علل ابتلا به آرتریت روماتوئید چیست؟

این بیماری به طور معمول افراد بین ۴۰ ال ۵۰ سال را بیشتر درگیر می کند اما امکان آن در هر سنی وجود دارد. زنان سه برابر مردان دچار این بیماری می شوند.

طبق نتایج به دست آمده ارتباط مستقیم بین مواردی که با سبک زندگی ارتباط دارند و میزان پیشرفت این بیماری وجود دارد. آرتریت روماتوئید غالباً کسانی را درگیر می کند که سیگار می کشند، مصرف گوشت آن ها بالا است، مصرف قهوه آن ها زیاد است.

 افرادی که ویتامین سی بیشتری مصرف می کنند و الکل را متعادل استفاده می کنند کمتر دچار این بیماری می شوند. به ارث بردن ژن ها از والدین امکان افزایش این بیماری را همراه خود دارد اما توجه داشته باشید که این عامل به صورت تکی نمی تواند فرد را مبتلا کند.

نوع آب و هوا هم روی آن تاثیر گذار است به در ویژه مناطق سرد که امکان این بیماری بیشتر شده و نشانه های آن خود را بروز می دهند. اما این عامل هم مثل عامل قبلی به تنهایی سبب ابتلای فرد نمی گردد.

علائم روماتیسم مفصلی چیست؟

این نوع روماتیسم علائم مختلفی دارد که عبارتند از: التهاب و درد مفاصل، کم خونی، دچار شدن به ضعف و خستگی، سفت شدن زانو، داشتن حس گرما و عرق کردن و امثال سرماخوردگی، افسردگی، تورم چشم، کاهش وزن، التهاب در قسمت های مختلف بدن مثل ریه و رگ ها و غشای دور قلب که احتمال آن کم است، وجود تجمع گوشتی روی دست ها و پاها و آرنج ها که کمتر به چشم‌ می خورد.

آرتریت روماتوئید چگونه قابل تشخیص است؟

پزشک متخصص با دیدن نشانه ها، معاینه، عکس های لازم با اشعه ایکس، آزمایش خون و اسکن به مرحله تشخیص وارد می شود. در ادامه روش‌های تشخیصی این بیماری را معرفی می‌نماییم.

• آزمایش های خون
• انجام یکی از دو آزمایش: سرعت رسوب گلبول قرمز (ESR) و پروتئین واکنشی (CRP) قادر به ارزیابی التهاب و تورم است. این دو مورد در صورت وجود تورم افرایش پیدا می کند.
• بالا بودن مقدار تست ضد CCP در اشخاص باعث افزایش ابتلا به این بیماری می شود. اگر این تست و عاملان روماتیسمی بالا باشد احتمال ابتلای فرد به نوع شدید این بیماری وجود دارد.
• عکس گرفتن با اشعه ایکس
• همچنین از سایر روش‌هایی مانند ام آر آی، اسکن های اولتراسوند برای میزان پیشرفت بیماری استفاده می شود. عکس برداری با اشعه ایکس سبب نشان دادن تمامی صدمات مفاصل به دلیل التهاب از این بیماری می شود. عکس برداری در آینده ای نه چندان دور استفاده خواهد شد.

راه‌های درمان آرتریت روماتوئید چیست؟

برای درمان این بیماری روش‌های مختلفی وجود دارد. برخی جراحی را پیشنهاد می‌کنند اما برای پزشکان متخصص طب فیزیکی و توانبخشی جراحی آخرین مرحله درمان است. پس در ابتدا روش‌های غیرجراحی درمان روماتیسم مفصلی با طب فیزیکی را برای شما توضیح خواهیم داد.

استراحت

فرد مبتلا به این بیماری می بایست با کاهش فعالیت های خود درد و التهاب مفاصل را کم کرده و کمتر احساس خستگی کند.

بهترین دارو برای درمان روماتیسم مفصلی

برای درمان این بیماری چهار نوع داروی مسکن، کاهش دهنده درد، ضد تورم غیر استروئیدی و استروئید ها کاربرد دارد. معمولاً اشخاص مبتلا به آرتریت روماتوئید به علت عملکرد متفاوت داروهای متنوع  نیازمند داروهای بیشتری برای درمان هستند. نمونه ای از این امر ترکیب داروهای ضد تورم غیر استروئیدی و داروهای متعادل کننده مفاصل هستند که داروهای ضد درد را پدید می آورند. داروها با توجه به سطح فعالیت بیماری و تغییر پاسخ بیماری متغیر هستند. مثلاً با داشتن عمل جراحی امکان تغییر دارو یا قطع آن وجود دارد.

استفاده از کفش مناسب

پزشکان برای حفاظت یا کم کردن مشکلات و درد پا و مچ پا کفش های مخصوصی را برای فعالیت های روزانه یا ورزش پیشنهاد می کنند.

درمان آرتریت روماتوئید با طب فیزیکی

متخصص این مورد با تجویز تمرین های ورزشی مخصوص و دستور به اجرای مرتب آن به بالا رفتن دامنه حرکتی مفاصل بهبود می بخشد. ورزش ها و تمرین های تقویتی و کششی برای کاهش نشانه ها توسط پزشک تجویز می گردد. عموماً تمرین های پیاده روی کردن، شنا، دوچرخه سواری، تمارین تقویت کننده، یوگا، تای چی برای کم کردن ضربه وارد بر مفاصل و فشار توصیه می گردد.

درمان های فیزیکی دیگری نیز وجود دارند که در ادامه به آن ها می پردازیم.

• طب سوزنی: موثر در بالا بردن گردش خون و کم کردن درد مفاصل با به کار بردن سوزن های ریز
• اوزون تراپی: بالا رفتن سطح اکسیژن خون و بهتر شدن کارکرد مفاصل وماهیچه ها
• الکتروتراپی: با به کار گرفتن جریان الکتریکی در درمان آرتریت روماتوئید انقباض ماهیچه ها دچار تحریک می شود. الکتروتراپی باعث بهبود کارد مفصل و ترمیم بافت ها و افزایش گردش خون می شود. این درمان در اختلالات عضلانی عصبی کاربرد بسیار موثری دارد.
• مگنت تراپی: به کار بردن آهنربا در انواع و اندازه های متفاوت در درمان دردها موثر است.

• درمان با ماساژ و درمان های دستی: برای کاهش خشکی مفاصل، بهتر شدن حرکت آن ها، کم کردن درد روش موثری بوده و عضلات را از حالت خشکی در می آورد و سبب شل شدن آن ها می شود. به همین علت است که مفاصل به کارکرد حداکثری خود می رسند.

جراحی

در بعضی اوقات به عنوان آخرین روش از عمل جراحی برای درمان آرتریت روماتوئید استفاده می شود. برای درمان این موضوع جراحی های جزئی و سنگین وجود دارد. جراحی جزئی مانند بیرون آوردن یک عصب یا تاندون و جراحی سنگین مانند جابه جا کردن مفاصل است.